نرخ بیمه شخص ثالث هر سال چگونه تعیین می‌شود؟

شاید برای شما هم این سوال ایجاد شده باشد که نرخ بیمه شخص ثالث  از کجا می‌آید؟ مثلا در سال ۹۶ نرخ پایه برای خودروهای سواری پرکاربرد ۹۰۰ هزار تومان است. چرا؟ بیمه مرکزی این نرخ را چگونه تعیین و ابلاغ می‌کند؟ وآیا اطلاعات نحوه محاسبه این نرخ در اختیار کارشناسان قرار می‌گیرد؟ تا پایان مقاله همراه راهکار آکادمی باشید.

تعیین نرخ بیمه شخص ثالث

به طور عمومی، شرکت‌های بیمه بر اساس اطلاعات آماری که از احتمال تصادف و میزان خسارات دارند، نرخی را پیشنهاد می‌دهند که هزینه‌ها و درآمد آنها را تراز کند. مثلا فرض کنید که در یک جامعه فرضی ۱۰۰۰ نفره، به طور معمول ۱۰ تصادف در سال رخ می‌دهد و متوسط خسارت هر تصادف ۹ میلیون تومان است. به این ترتیب شرکت بیمه باید در سال ۹۰ میلیون تومان بابت خسارات بیمه شدگان پرداخت کند. اگر مجموع هزینه‌های پرسنل و سود سهامداران شرکت هم در سال ۱۰ میلیون تومان در نظر گرفته شود، شرکت باید سالانه ۱۰۰ میلیون تومان درآمد داشته باشد تا درآمد و هزینه‌اش تراز شود.

به این ترتیب و با فرض اینکه همه ۱۰۰۰ نفر بیمه بخرند، حق بیمه هر نفر ۱۰۰ هزار تومان خواهد بود.البته شرکت‌ها، علاوه بر حساب دخل و خرج خود، نگاهی هم به رفتار و تمایلات مردم دارند و سعی می‌کنند با بررسی جامعه و حتی نمونه‌گیری بفهمند که مردم چقدر حاضرند برای بیمه پرداخت کنند؟ یعنی یک بیمه با ۱۰ میلیون تومان تعهد پرداخت خسارت، برای مردم چقدر می‌ارزد؟ اگر شرکت‌ها به پاسخ این سوال دست یابند سعی می‌کنند نرخ‌های خود را در همین حد تنظیم کنند تا مشتری بیشتری جذب کنند.از این مثال فرضی که بگذریم، قیمت بیمه شخص ثالث در کشور هرساله با توجه به نقطه ترازشدنِ دخل و خرج بیمه ها، توسط بیمه مرکزی محاسبه و ابلاغ می‌شود. بر همین اساس، نرخ بیمه در سال جاری برای خودروهای ۴ سیلندر، ۹۰۰ هزار تومان اعلام شده است.

بر اساس همین منطق، قانون‌گذار بیمه مرکزی را موظف کرده است که سالانه نرخ بیمه را “بر اساس تلفیق اطلاعات آخرین صورت‌های مالی سالانه حسابرسی شده مؤسسات بیمه و سایر اطلاعات مورد تأیید بیمه مرکزی در این سال به گونه‌ای تعیین ‌شود که بین جمع درآمد حق بیمه و درآمد سرمایه‌گذاری این بیمه و جمع اقلام هزینه‌ای و حاشیه سود آن موازنه ایجاد شود”.اطلاعات مربوط به سود و زیان شرکت‌های بورس در مراجع رسمی سازمان بورس برای عموم قابل دسترس است اما جزئیات محاسبات شورای عالی بیمه منتشر نمی‌شود.گفتنی است طبق قانون “در جلسات شورای عالی بیمه برای تعیین نرخ‌نامه سالانه دبیر کل اتحادیه(سندیکای) بیمه‌گران و دو نفر صاحب نظر به انتخاب اتحادیه(سندیکای) بیمه‌گران ایران با حق رأی شرکت می‌کنند. همچنین رئیس کل بیمه مرکزی در جلسات مذکور حق رأی دارد.

بیمه شخص ثالث چیست؟

باید گفت بیمه شخص ثالث تنها نوع بیمه کاربردی است که برای تمامی وسایل نقلیه در کشور به صورت اجباری می‌باشد. این نوع بیمه که بیشترین سهم از خدمات مربوط به شرکت‌های بیمه‌ای در کشور را به خود اختصاص داده‌است؛ دارای مزیت های منحصر به فرد و متفاوتی می‌باشد. به واقع بیمه خودرو این شرایط را برای تمامی دارندگان خودرو فراهم می‌آورد که در صورت بروز هر گونه حادثه و اتفاق ناگواری از جمله تصادف که شخص دچار خسارات اموال و یا حتی جانی شده است به یاری او شتافته و زیان های وارده را متحمل شود. حال این فرد زیان دیده می‌تواند یک شخص حقیقی یا یک شرکت حقوقی باشد. در هر حال بیمه شخص ثالث دارنده خودرو را از پیشامدهای ناگوار پس از اتفاق نجات خواهد داد.

پوشش‌های بیمه شخص ثالث

برخلاف تصور عموم مردم درباره بیمه ماشین باید گفت که این نوع بیمه از جمله خدمات مسئولیت‌پذیر شرکت بیمه به شمار می‌رود. در حقیقت تنها هدف آن حمایت و پشتیبانی از آسیب دیدگان حوادث رانندگی است. باید این واقعیت را پذیرفت که حوادث رانندگی خواه‌ناخواه اتفاق می‌افتد و زیان‌های مالی یا جانی قابل ملاحظه‌ای را به بار می‌آورد. صنعت بیمه به این خاطر خدماتی نظیر بیمه خودرو یا همان بیمه شخص ثالث را عرضه کرده است تا میزان ریسک آسیب‌های جبران‌ناپذیر و سنگین را تا حد بسیار بالایی کاهش دهد.

خسارات جانی

آسیب‌های جانی وارد شده از جمله: فوت، شکستگی، ازکارافتادگی و نقص و همچنین هزینه‌های پزشکی را به اشخاص ثالث پوشش می‌دهد. سقف خسارت بیمه شخص ثالث در بخش جانی تا ۸۰۰ میلیون تومان در ماه‌های حرام و ۶۰۰ میلیون تومان در ماه‌های غیر حرام در سال ۱۴۰۱ است. (افراد ثالث شامل راننده و سرنشین خودروی زیان‌دیده، راکب و ترک‌نشین، عابران و همچنین سرنشینان خودروی مقصر هستند)

خسارات مالی

آسیب‌های مالی که به خودروی زیان‌دیده وارد می‌شود. حداقل و حداکثر میزان پوشش مالی در سال ۱۴۰۱ برابر با ۲۰ و ۴۰۰ میلیون تومان است.

یکی از عوامل انتخاب بهترین بیمه خودرو نیز در همین مورد یعنی داشتن بیشتری پوشش مالی است.

حوادث سرنشین

آسیب‌های جانی که به راننده مقصر وارد می‌شود. این پوشش در چند سال گذشته اضافه شده‌است. در تصادفات سنگین راننده مقصر هم آسیب خواهد دید. در صورت فوت، مبلغ خسارت یا دیه به افراد ذینفع یا ورثه او پرداخت خواهد شد.

بنا به بخش‌نامه جدید بیمه مرکزی در ارتباط با تعهدات مالی بیمه شخص ثالث ۱۴۰۰، اگر اعتبار بیمه شخص ثالث از سال ۱۴۰۰ تا ماه‌هایی از سال ۱۴۰۱ ادامه یابد، نیازی به الحاقیه برای بیمه شخص ثالث ندارند. صندوق خسارت بدنی مابقی خسارت را جبران خواهد کرد؛ اما در صورت تمایل بیمه‌گزار به افزایش میزان پوشش خسارت مالی، برای ما به التفاوت حداقل پوشش مالی باید در خسارات مالی الحاقیه بیمه خودرو بگیرد.

لازم است بدانید بیمه شخص ثالث، زیان‌های مالی راننده مقصر را قبول نمی‌کند. این بخش مربوط به بیمه بدنه خودرو است.

قیمت بیمه شخص ثالث چگونه تعیین می‌شود؟

نرخ بیمه شخص ثالث از طرف بیمه مرکزی تعیین می‌گردد. بیمه مرکزی حق بیمه و میزان پوشش مالی را بر اساس نرخ دیه و تعداد سیلندر خودروها مشخص می‌کند. نرخ دیه را قوه قضاییه در آخر هر سال برای سال بعد اعلام می‌کند. نرخ دیه ۱۴۰۱ در ماه‌های حرام ۸۰۰ میلیون تومان و در ماه‌های غیر حرام ۶۰۰ میلیون تومان در سال ۱۴۰۱ است. حداقل و حداکثر میزان پوشش مالی در سال ۱۴۰۱ برابر با ۲۰ و ۴۰۰ میلیون تومان است. هیچ شرکت بیمه‌گری اجازه ندارد که کمتر حداقل پوشش مالی داشته باشد؛ اما در خصوص حداکثر، می‌توانند، متفاوت باشند. بیمه‌گزار با پرداخت حق بیمه بیشتر، می‌تواند میزان پوشش مالی را افزایش دهد.در حقیقت داشتن بیشترین حد تعهد مالی یکی از عوامل انتخاب شرکت برای خرید بهترین بیمه ماشین است.

دیگر عواملی که بر نرخ پوشش مالی و در حالت قیمت بیمه شخص ثالث تأثیرگذار هستند، شامل:

• تعداد سیلندر
• کاربری خودرو (برای خودروهایی با کاربری خاص، بیمه‌گزار باید حق بیمه بیشتری را بپردازد.)
• جریمه دیرکرد (درصورتی که بیمه‌گزار تا آخر تاریخ سررسید بیمه خود، اقدام به تمدید آن نکند، به ازای هر روز باید جریمه دیرکرد بپردازد.)
• تخفیف عدم دریافت خسارت (اگر بیمه‌گزار در طول مدت بیمه‌نامه خود، مبلغی را بابت خسارت از شرکت بیمه‌گر خود دریافت نکند، مشمول تخفیف عدم دریافت خسارت خواهد شد. حداقل و حداکثر میزان تخفیف بیمه شخص ثالث برای سال اول و چهاردهم برابر با ۵ و ۷۰ درصد است.)

آخرین تغییرات نرخ حق بیمه شخص ثالث در سال ۱۴۰۱ به صورت است:

• ۷۰% تخفیف نرخ حق بیمه برای رانندگان بدون حادثه خسارت ساز
• افزایش ۳۰% نرخ حق بیمه به ازای نمرات منفی رانندگان
• ۵% افزایش نرخ حق بیمه برای نداشتن معاینه فنی
• ۳% افزایش نرخ حق بیمه برای رانندگانی با ارتکاب تخلف حادثه ساز
• دریافت ۲.۵% تا ۷% مبلغ خسارت پرداختی توسط شرکت بیمه در حوادث با خسارات بدنی

قیمت بیمه شخص ثالث کوتاه مدت

بیمه شخص ثالث را می‌توان در بازه‌ کمتر از یکسال خریداری کرد. البته فقط تعدادی از شرکت‌‌ها این قابلیت را دارند. به هر حال، خرید این بیمه برای کسانی توصیه می‌شود که قصد فروش خودروی را در چند ماه آینده دارند. بیشتر موتورسواران این نوع را تهیه می‌کنند.

افزایش حق بیمه در مناطق آزاد

از آنجا که تعداد خودروهای گران قیمت در مناطق آزاد زیاد است، اگر قرار باشد به حالت عادی پیش برود، احتمالاً شرکت‌های بیمه در این مناطق ضرر خواهند کرد. علتش هم این است که در یک تصادف مشابه با شدت یکسان، هزینه قطعات یدکی و تعمیرات خودروهای گران قیمت چند برابر خودروهای معمولی است. در نتیجه بر اساس قانون بیمه مرکزی، بیمه شخص ثالث در مناطق آزاد ۳۰% گران‌تر در نظر گرفته می‌شود.