نرخ دیه اعضای بدن چقدر است؟

• نوع و کیفیت آسیب وارد‌شده بر فرد؛
• با در نظر گرفتن دیه؛
• نظر کارشناس.

• حارصه: خراش پوست بدون اینکه خون جاری شود (۱ صدم دیه کامل)؛
• دامیه: جراحت سطحی که باعث بریدگی گوشت شود و همراه خون کم یا زیاد باشد (۲ صدم دیه کامل)
• متلاحمه: جراحتی که موجب بریدگی عمیق گوشت شود، ولی به پوست نازک روی استخوان نرسد (۳ صدم دیه کامل)؛
• سمحاق: جراحتی که به پوست نازک روی استخوان برسد (۴ صدم دیه کامل)؛
• موضحه: جراحتی که پوست نازک روی استخوان را کنار بزند و استخوان نمایان شود (۵ صدم دیه کامل)؛
• هاشمه: جنایتی که موجب شکستگی استخوان شود،گرچه جراحتی را ایجاد نکند (۱۰ صدم دیه کامل)؛
• مُنَقَّله: جنایتی که درمان آن جز با جابه‌جا کردن استخوان میسر نباشد (۱۵ صدم دیه کامل)؛
• مأمومه: جراحتی که به کیسه مغز برسد (یک سوم دیه کامل)؛
• دامغه: صدمه یا جراحتی که کیسه مغز را پاره کند، که علاوه بر دیه شکستگی سر، موجب ارش پاره شدن کیسه مغز هم می‌شود.

• حارصه: خراش پوست بدون اینکه خون جاری شود (۰٫۵ صدم دیه کامل)؛
• دامیه: جراحت سطحی که باعث بریدگی گوشت شود و همراه خون کم یا زیاد باشد (۱ صدم دیه کامل)؛
• متلاحمه: جراحتی که موجب بریدگی عمیق گوشت شود، ولی به پوست نازک روی استخوان نرسد (۱٫۵ صدم دیه کامل)؛
• سمحاق: جراحتی که به پوست نازک روی استخوان برسد (۲ صدم دیه کامل).

قواعد عمومی نرخ دیه اعضا

در قانون مجازات اسلامی قوانین عمومی دیه اعضا آورده شد است. که در ادامه به اختصار آورده شده‌اند:

ماده ۵۶۳ دیه ‌اعضا

از بین بردن هر یک از اعضای فرد و هر دو عضو از اعضای زوج، دیه کامل و از بین بردن هریک از اعضای زوج، نصف دیه کامل دارد. چه آن عضو از اعضای داخلی بدن باشد، چه از اعضای بیرونی.

ماده ۵۶۴ دیه ‌اعضا

ماده ۵۶۵ دیه ‌اعضا

از بین بردن قسمتی از عضو یا منفعت دارای دیه مقدر به همان نسبت دیه دارد؛ به این ترتیب که از بین بردن نصف آن به میزان نصف و از بین بردن یک سوم آن به میزان یک سوم دارای دیه است، مگر اینکه در قانون ترتیب دیگری مقرر شده باشد.

‌تبصره ۱. ‌در مواردی که نسبت از‌بین‌رفته قابل تشخیص نباشد، ارش تعیین می‌شود.

‌تبصره ۲. ‌هرگاه براثر حادثه عضو در وضعیتی قرار گیرد که به تشخیص کارشناس، فرد ناگزیر به قطع آن باشد، دیه قطع عضو ثابت می‌شود.

ماده ۵۶۶ دیه ‌اعضا

دیه اعضایی که با پیوند و امثال آن در محل عضو ازبین‌رفته، قرار گرفته است و مانند عضو اصلی دارای حیات می‌شود، به میزان دیه عضو اصلی است. اگر دارای حیات گردد ولی از جهت دیگری معیوب شود، دیه عضو معیوب را دارد.

از بین بردن اعضای مصنوعی، تنها موجب ضمان مالی است.

ماده ۵۶۸ دیه اعضا

در شکستگی عضوی که دارای دیه مقدر است، چنانچه پس از حادثه به‌گونه‌ای اصلاح شود که هیچ عیب و نقصی در آن باقی نماند، چهار بیست و پنجم دیه آن عضو ثابت است و چنانچه با عیب و نقص اصلاح شود یا برای آن عضو دیه مقدری نباشد، ارش ثابت است؛ مگر در مواردی که در این قانون خلاف آن مقرر شده باشد.

تیم حقوقی دفتر وکیل محمد روغنی با افراد متخصص و اگاه از حقوق و مقررات بیمه ای می تواند در طول مسیر پیگیری خسارت، از زمان وقوع حادثه مشمول بیمه تا مطالبه نهایی خسارت از شرکت بیمه در همراهی و تعامل با شما باشد.

ماده ۵۶۹ دیه اعضا

دیه شکستن، ترک برداشتن و خرد شدن استخوان هر عضو دارای دیه مقدر به شرح زیر است:

الف) دیه شکستن استخوان هر عضو یک پنجم دیه آن عضو و اگر بدون عیب درمان شود، چهارپنجم دیه شکستن آن است.

ب) دیه خرد شدن استخوان هر عضو یک سوم دیه آن عضو و اگر بدون عیب درمان شود، چهارپنجم دیه خرد شدن آن استخوان است.

پ) دیه ترک برداشتن استخوان هر عضو چهار پنجم دیه شکستن آن عضو است.

ت) دیه جراحتی که به استخوان نفوذ کند، بدون آنکه موجب شکستگی آن شود و دیه موضحه آن، یک چهارم دیه شکستگی آن عضو است.

ماده ۵۷۰ دیه ‌اعضا

هرگاه یک استخوان از چند نقطه جدای از هم بشکند یا خرد شود یا ترک بخورد، درصورتی که حادثه متعدد محسوب شود، هریک دیه جداگانه دارد؛ هرچند با یک ضربه به وجود آید و مجموع دیه آنها از دیه عضو هم بیشتر باشد.

ماده ۵۷۱ دیه اعضا

دررفتگی استخوان از مفصل، درصورتی که موجب شَلَل یا از کارافتادگی کامل عضو نگردد، موجب ارش و در غیر این صورت موجب دو سوم دیه همان عضو و درصورت درمان بدون عیب موجب چهارپنجم از دوسوم دیه آن عضو است.

ماده ۵۷۲ دیه اعضا

هرگاه در اثر حادثه تکه کوچکی از استخوان از آن جدا شود، دیه شکستگی ثابت است.

ماده ۵۷۳ دیه اعضا

هرگاه صدمه بر استخوان، موجب نقص عضو یا صدمه دیگری شود، هر یک دیه جداگانه‌ای دارد.

ماده ۵۷۴ دیه اعضا

هرگاه بر اثر یک یا چند ضربه، علاوه بر دررفتگی مفصل، استخوان هم بشکند یا ترک بردارد، دو جنایت محسوب می‌شود و هریک دیه یا ارش جداگانه دارد. اگر بر اثر ضربه‌ای، هم استخوان بشکند و هم جراحت ایجاد شود هم این حکم جاری است.

جدول نرخ دیه در سال ۱۴۰۱

به طور کل دیه اعضای بدن، هر ساله توسط قوه قضاییه تعیین می‌شود. در جدول زیر محاسبه دیه و مبلغ آن در سال ۱۴۰۱ آورده شده است:

نوع دیه مبلغ در سال ۱۴۰۱

دیه کامل در ماه های غیر حرام ۶۰۰/۰۰۰/۰۰۰ تومان
دیه کامل در ماه های حرام ۸۰۰/۰۰۰/۰۰۰ تومان
دیه شکستگی استخوان دست که مطلوب التیام یابد ۴۸/۰۰۰/۰۰۰ تومان
دیه شکستگی نازک نی و درشت نی استخوان پا هر کدام ۴۸/۰۰۰/۰۰۰ تومان
دیه شکستگی بینی ۶۰/۰۰۰/۰۰۰ تومان
دیه شکستگی ترقوه ۲۸/۸۰۰/۰۰۰ تومان
دیه شکستگی جمجمه سر در حد هاشمه ۶۰/۰۰۰/۰۰۰ تومان
دیه زخم شدگی در حد حارصه ۳/۰۰۰/۰۰۰ تومان
دیه زخم شدگی در حد دامیه ۱۲/۰۰۰/۰۰۰ تومان
دیه دندان‌ های پیشین که کامل ساقط شوند ۳۰/۰۰۰/۰۰۰ تومان
دیه دندان‌ های پشتی که کامل ساقط شوند ۱۵/۰۰۰/۰۰۰ تومان
دیه یک دست ۳۰۰/۰۰۰/۰۰۰ تومان
دیه یک پا ۳۰۰/۰۰۰/۰۰۰ تومان
دیه شکستگی دنده‌های محیط بر قلب ۱۸/۰۰۰/۰۰۰ تومان
دیه خرد شدگی استخوان مطلوب التیام یافته ۱۰۸/۰۰۰/۰۰۰ تومان
توجه: برخی از مقادیر مندرج در این جدول، ممکن است با ابلاغیه جدید قوه قضاییه، با تغییراتی مواجه شوند. در صورت اعلام نرخ قطعی دیه ۱۴۰۰ و جدول اصلی آن، این ارقام، بلافاصله به روز رسانی خواهند شد.

نرح دیه در سال ۱۴۰۰ و مقایسه آن با دیه ۱۴۰۱

در جدول زیر نرخ دیه در سال ۱۴۰۰ به تفکیک انواع آن، آورده شده است. مقایسه نرخ دیه سال ۱۴۰۱ با معادل آن در سال ۱۴۰۰، نشان می‌دهد که نرخ دیه در یک سال گذشته، ۳۳ درصد رشد داشته است.

نوع دیه مبلغ در سال ۱۴۰۰

دیه کامل در ماه های غیر حرام ۴۸۰/۰۰۰/۰۰۰ تومان
دیه کامل در ماه های حرام ۶۴۰/۰۰۰/۰۰۰ تومان
دیه شکستگی استخوان دست که مطلوب التیام یابد ۳۸/۴۰۰/۰۰۰ تومان
دیه شکستگی نازک نی و درشت نی استخوان پا هر کدام ۳۸/۴۰۰/۰۰۰ تومان
دیه شکستگی بینی ۴۸/۰۰۰/۰۰۰ تومان
دیه شکستگی ترقوه ۲۸/۸۰۰/۰۰۰ تومان
دیه شکستگی جمجمه سر در حد هاشمه ۴۸/۰۰۰/۰۰۰ تومان
دیه زخم شدگی در حد حارصه ۲/۴۰۰/۰۰۰ تومان
دیه زخم شدگی در حد دامیه ۹/۶۰۰/۰۰۰ تومان
دیه دندان‌ های پیشین که کامل ساقط شوند ۲۴/۰۰۰/۰۰۰ تومان
دیه دندان‌ های پشتی که کامل ساقط شوند ۱۱/۹۶۰/۰۰۰ تومان
دیه یک دست ۲۴۰/۰۰۰/۰۰۰ تومان
دیه یک پا ۲۴۰/۰۰۰/۰۰۰ تومان
دیه شکستگی دنده‌های محیط بر قلب ۱۱/۹۲۱/۴۲۸ تومان
دیه خرد شدگی استخوان مطلوب التیام یافته ۸۲/۳۴۶/۱۴۲ تومان
حال برای فهم بهتر جدول فوق، به توضیح برخی از اصطلاحات به کار رفته در آن می‌پردازیم. در فقه از جراحت‌هاى پدید آمده در سر و صورت «شِجاج» و در غیر سر و صورت «جرح» تعبیر مى‌گردد.

شجاج خود بر هشت قسم است که در اینجا تنها به سه قسم آن اشاره میکنیم:

حارصه: خراشیدگى پوست بدون جریان خون
هاشمه: آنچه موجب شکستگی استخوان گردد، هرچند با جراحت همراه نباشد
دامیه: زخمى که کمى در گوشت نفوذ کرده و خون جارى شده است (در این صورت باید دیه دامیه پرداخت شود)
دیه‌های مربوط به حارصه
حارصه سر و صورت: جراحت حارصه چنان‌چه بر روی سر یا صورت ایجاد شود، دیه آن یک‌صدم یا یک درصد دیه کامل یا یک شتر خواهد بود.

حارصه بدن: جراحت حارصه چنان‌چه بر روی بدن  ایجاد شود، دیه آن نیم‌صدم  یا نیم درصد دیه کامل خواهد بود.

حارصه دست و پا: جراحت حارصه چنانچه بر روی هر یک از دست‌ها یا پاها ایجاد شود، دیه آن نیم‌صدم  یا نیم‌درصد دیه کامل خواهد بود.

حارصه هر بند انگشت (به جز انگشت شست): جراحت حارصه چنان‌چه در هر یک از بندهای انگشتان دست و یا پا ایجاد شود به غیر از انگشت شست، یک‌صدم از یک‌سوم از یک‌دهم دیه کامل خواهد بود.

حارصه هر بند انگشت شست دست یا پا: جراحت حارصه چنانچه در هر یک از بندهای انگشتان شست دست یا پا ایجاد شود، یک صدم از یک دوم از یک دهم دیه کامل خواهد بود.

حارصه گردن: جراحت حارصه جنانچه بر روی گردن ایجاد شود، دیه آن نیم صدم دیه کامل یا نیم درصد دیه کامل خواهد بود.

به طور کلی در مورد جراحت حارصه که در عضوی از اعضای بدن (غیر سر و صورت) واقع شده باشد، در صورتی که آن عضو دارای دیه معین باشد، دیه به نسبت یک‌صدم از دیه آن عضو تعیین می‌شود، و چنانچه آن عضو دیه معین نداشته باشد، برای آن ارش تعیین می‌شود .