نرخ کامل دیه سال 1401 زن و مرد

نرخ و قیمت دیه هر سال با توجه به نرخ تورم و شاخص اعلام شده توسط بانک مرکزی توسط رئیس قوه قضاییه تعیین می‌شود. بر همین اساس دیه سال 1401 زن و مرد، در ماه‌های غیر حرام یا عادی، 600 میلیون تومان و در ماه‌های حرام، معادل 800 میلیون تومان است.

با تعیین دیه ۱۴۰۱، مشخص می‌شود که افرادی که به‌دلایلی مثل تصادف با عابر پیاده محکوم به پرداخت دیه کامل در سال ۱۴۰۱ هستند، بسته به نوع آسیب باید چه مبلغی را پرداخت کنند. توجه داشته باشید که دیه، یوم الادا است و اگر در سال‌های قبل محکوم به پرداخت دیه شده‌اید یا آسیبی دیده‌اید و می‌خواهید دیه بگیرید باید آن را با نرخ سال جدید حساب کنید. مبلغ جدید دیه از اول فروروین 1401 لازم‌الاجرا است. که در ادامه مقاله از راهکار آکادمی به آن می پردازیم.

نرخ دیه سال 1401 زن و مرد چقدر است؟

نرخ و قیمت دیه هر سال با توجه به نرخ تورم و شاخص اعلام شده توسط بانک مرکزی توسط رئیس قوه قضاییه تعیین می‌شود. بر همین اساس نرخ دیه کامل انسان در سال 1401، در ماه‌های غیر حرام یا عادی، 600 میلیون تومان و در ماه‌های حرام، معادل 800 میلیون تومان است.

با تعیین دیه ۱۴۰۱، مشخص می‌شود که افرادی که به‌دلایلی مثل تصادف با عابر پیاده محکوم به پرداخت دیه کامل در سال ۱۴۰۱ هستند، بسته به نوع آسیب باید چه مبلغی را پرداخت کنند. توجه داشته باشید که دیه، یوم الادا است و اگر در سال‌های قبل محکوم به پرداخت دیه شده‌اید یا آسیبی دیده‌اید و می‌خواهید دیه بگیرید باید آن را با نرخ سال جدید حساب کنید. مبلغ جدید دیه از اول فروروین 1401 لازم‌الاجرا است.

دیه کامل مرد در سال ۱۴۰۱ چقدر است؟

همان طور که گفتیم دیه کامل مرد در سال ۱۴۰۱ در ماه‌های غیر حرام یا عادی، 600 میلیون تومان است و در ماه‌های حرام به مقدار یک سوم دیه به آن اضافه می‌شود. در نتیجه دیه کامل مرد در ماه‌های حرام معادل 800 میلیون تومان است.

دیه کامل زن در سال 1401 چقدر است؟

یکی از چالش برانگیزترین موضوعات قوانین جزایی کشور ما دیه زنان است. چرا که در قانون مجازات اسلامی دیه قتل مردان دوبرابر زنان تعیین شده و همین موضوع، موجب شده تا نقد و انتقادهای زیادی بر این موضوع وارد شود. این قانون، زمانی اجرا می‌شود که مبلغ دیه، بیش از یک سوم دیه کامل باشد. برای مواردی که دیه کمتر از یک سوم دیه کامل است، میان دیه زن و مرد، هیچ تفاوتی وجود نخواهد داشت.

بر همین اساس، دیه کامل زن نیز در سال ۱۴۰۱، برابر با مبلغ ۳۰۰ میلیون تومان در ماه‌های عادی و ۴۰۰ میلیون تومان در ماه‌های حرام است.

قانون برابری دیه زن و مرد و بیمه شخص ثالث

بر اساس تبصره ۲ ماده ۴ قانون بیمه شخص ثالث دیه زیان دیدگان تصادفات رانندگی بدون توجه به جنسیت پرداخت می‌شود و مابه التفاوت میزان دیه زن و مرد در سوانح رانندگی از صندوق تامین خسارات بدنی پرداخت می‌شود.

بنابراین دیه سال 1401 زن و مرد در تصادف برای تمام افراد جامعه برابر است؛ مطابق ماده ۱۰ قانون بیمه شخص ثالث، «بیمه‌گر مکلف است در ایفای تعهدات مندرج در این قانون خسارت وارده به زیان‌دیدگان را بدون در نظر گرفتن جنسیت و دین تا سقف تعهدات بیمه نامه پرداخت کند. مراجع قضایی موظفند در انشای حكم پرداخت ديه، مبلغ مازاد بر ديه موضوع اين ماده را به عنوان بيمه حوادث درج كنند.»

مقایسه نرخ دیه سال 1401 زن و مرد با سال قبل

در نشست اسفندماه سال 1400 هم سخنگوی قوه قضاییه اعلام کرد که بر اساس مصوبه شورای عالی قضائی، دیه سال 1401 نسبت به سال 1400 افزایش داشته است. به این صورت که دیه سال 1400 در ماه‌های عادی 480 میلیون تومان و در ماه های حرام 640 میلیون تومان بود.

بنابراین مبلغ دیه در ماه‌های غیرحرام سال 1401 نسبت به سال 1400، 120 میلیون تومان و این مقدار در ماه‌های حرام سال 160 میلیون تومان افزایش داشته است.

انواع دیه چیست؟

دیه در شرایط مختلف، تنوع می‌یابد. میزان دیه را براساس نوع آسیب وارده به انسان به انواع زیر تقسیم کرده‌اند:

• دیه جان: آسیبی که با قصد و اختیار وارد می‌شود. بنا بر حکم شرع، این امر موجب حق قصاص برای آسیب دیده خواهد شد. فرد آسیب دیده می‌تواند از قصاص چشم‌پوشی کرده و دیه دریافت نماید.

• دیه شبه عمد: فرد مجرم قصد ارتکاب جرم منجر به آسیب دارد ولی قصد او ارتکاب خود جنایت نیست. به عنوان مثال برای ادب کردن، فردی را کتک بزنیم ولی در اثر این کتک زدن، فرد جان خود را از دست بدهد.

• خطای محض: نه قصد جنایت وجود دارد و نه انجام کار منجر به آن خسارت شده است. به عنوان مثال، هنگام بازی افراد، توپ، شیشه پنجره خانه‌ای را بشکند و محکم به سر فرد موجود در آن خانه خورده و سبب مرگ او شود.

طبق تعریف دیه که در بالا اشاره کردیم، اگر جرایم غیرعمدی با آسیب به جان، اعضای بدن و نقص عضو همراه باشند، با دیه معین جبران خواهد شد. مقدار دیه را شرع تعیین می‌کند. فرد بزهکار، مجرم یا ورثه او باید این میزان دیه مشخص را به طرف مقابل بپردازند. حال که با مفهوم دیه و انواع آن آشنا شدیم، شاید بپرسید: قیمت دیه انسان چگونه محاسبه می‌شود؟

چگونه میزان نرخ دیه تعیین می‌شود؟

نرخ دیه، امری مادی محسوب می‌شود. همانند هر امر مادی و مالی دیگری، نرخ و میزان دیه برای مجرم و مقصر حوادث از اهمیت بالایی برخوردار خواهد بود. به علاوه میزان دیه هر سال نسبت به سال قبل تغییر خواهد کرد. دلیل این تغییر نرخ دیه را می‌توان در نرخ تورم ایران یافت. با توجه به نرخ فزاینده تورم، هر سال قیمت دیه رشد می‌کند.

هر ساله بعد از اعلام درصد تورم از سوی بانک مرکزی، قوه قضاییه نرخ دیه کامل انسان را تعیین می‌کند. سپس این نرخ دیه معین به ارگان‌ها و افراد اطلاع رسانی خواهد شد. طبق مجازات اسلامی، مبلغ دیه کامل انسان معادل نرخ روز ۱۰۰ شتر سالم خواهد بود. البته معیارهای جامعه امروزی نیز در تعیین مبلغ دیه دخیل هستند. البته به هر حال باید قیمت روز دیه را در نظر گرفت.

در هنگام بروز حوادث رانندگی و تصادفات، پزشکی قانونی میزان صدمات وار به فرد را به دادگاه اعلام می‌کند. سپس دادگاه با توجه به نرخ دیه در آن سال و میزان آسیب‌های وارد شده به فرد، میزان خسارت جانی را تعیین خواهد کرد.

چگونه مبلغ دیه در ماه‌های حرام محاسبه خواهد شد؟

محاسبه نرخ دیه در ماه‌های حرام و غیرحرام متفاوت خواهد بود. اگر رفتار مجرمانه و آسیب بدنی مثلا تصادف رانندگی و خسارت جانی در ماه حرام یا در محدوده مکانی مکه صورت گیرد، قیمت دیه چگونه محاسبه می‌شود ؟ یک سوم دیه به مبلغ قیمت دیه در ماه‌های غیرحرام افزوده می‌شود. شاید برایتان سوال باشد که ماه‌های حرام شامل چه ماه‌هایی هستند؟ محرم، رجب، ذی القعده، ذی الحجه جزو ماه‌های حرام محسوب می‌شوند.

اگر کسی در ماه عادی صدمه ببیند ولی در ماه حرام فوت شود، میزان دیه عادی بدون افزایش سهم ۱/۳ ماه حرام پرداخت می‌گردد. ولی اگر هر دوی آسیب و فوت در ماه حرام صورت گیرد، دیه تشدید شده و مطابق نرخ ماه حرام پرداخت خواهد شد. حال ببینیم که نرخ دیه کامل در سال ۱۴۰۱ چقدر است؟ جدول قیمت دیه چگونه خواهد بود؟

احکام مربوط به دیه سال 1401 زن و مرد

در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ به کسری اعتبارات دیه محکومان هم توجه شده است در این لایحه گفته شده به منظور تامین کسری اعتبارات دیه محکومان موثر جرائم غیر عمدی ناشی از تصادف با اولویت زنان معسر و مواردی که پرداخت خسارت بر عهده بیت‌المال یا دولت است وزیر دادگستری مجاز است با تصویب هیئت نظارت صندوق تامین خسارت‌های بدنی حداکثر تا ۳ هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال از منابع درآمد سالانه موضوع بند‌های (ث) و  (ج) قانون بیمه اجباری خسارت وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه را از محل اعتبارات صندوق تامین خسارت‌های بدنی این قانون دریافت و هزینه کند.

البته مدیرعامل صندوق مزبور مکلف است با اعلام وزیر دادگستری مبلغ یاد شده را به نسبت در مقاطع سه ماه در اختیار وزارت دادگستری قرار دهد وزارت دادگستری مکلف است گزارش عملکرد این بند را هر سه ماه یکبار به کمیسیون‌های برنامه و بودجه و محاسبات اقتصادی اجتماعی و قضایی و حقوق مجلس شورای اسلامی ارائه کند.

همچنین در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ آمده است صندوق تامین خسارت‌های بدنی مکلف است دیه زندانیان حوادث رانندگی غیرعمد را که به دلیل هر گونه محدودیت سقف تعهدات شرکت‌های بیمه و صندوق مذکور در زندان به سر می‌برد و قبل از لازم الاجرا شدن قانون بیمه اجباری خسارات وارده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه زندانی شده‌اند تامین کند تا پس از معرفی ستاد دیه کشور به صورت بلاعوض نسبت به آزادی آن‌ها اقدام شود.

در بند دیگری از این لایحه آمده است به منظور پرداخت خسارت و افرادی که جبران خسارت آن‌ها بر عهده بیت المال یا دولت از خزانه داری کل کشور مکلف است ۱۰ درصد از منابع ردیف‌های درآمدی شامل جریمه‌های وصولی راهنمایی و رانندگی و خدمات قضائی وصولی توسط قوه قضاییه و هزینه‌های دادرسی و جزای نقدی وصولی تعزیرات حکومتی تا سقف ۵ هزار میلیارد ریال را به نزد خزانه‌داری کل کشور واریز کند و منابع حاصل به صورت ماهانه از طریق ردیف هزینه‌ای جدول شماره ۹ این قانون در اختیار وزارت دادگستری قرار می‌گیرد منابع و مفاد این حکم با حفظ منابع و حکم‌های جزء‌های ۱ و ۲ این بند است.

تیم حقوقی دفتر وکیل محمد روغنی با افراد متخصص و اگاه از حقوق و مقررات بیمه ای می تواند در طول مسیر پیگیری خسارت، از زمان وقوع حادثه مشمول بیمه تا مطالبه نهایی خسارت از شرکت بیمه در همراهی و تعامل با شما باشد.